ทำไมถึงเป็นภูมิแพ้?
ภูมิแพ้ เป็นภาวะที่ร่างกายของเราตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นบางอย่างที่ปกติไม่ก่อให้เกิดอันตรายในคนทั่วไป เช่น เกสรดอกไม้ อาหาร หรือฝุ่นละออง ในขณะที่คนทั่วไปสัมผัสสารเหล่านี้ได้โดยไม่เป็นอะไร แต่สำหรับผู้ที่เป็นภูมิแพ้ ระบบภูมิคุ้มกันจะเข้าใจผิดคิดว่าสารเหล่านี้เป็นสิ่งแปลกปลอมและเป็นอันตราย จึงปล่อยสารเคมีออกมาเพื่อต่อสู้ ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น คัดจมูก น้ำมูกไหล ผื่นคัน หรืออาการรุนแรงขึ้นอยู่กับชนิดของสารก่อภูมิแพ้และความรุนแรงของอาการ ซึ่งอาการเหล่านี้มักจะสร้างความรำคาญและส่งผลต่อคุณภาพชีวิตได้มาก
เป็นภูมิแพ้ ควรงดกินอะไรบ้าง เช็กลิสต์ 8 อาหารต้องระวัง
สำหรับคำถามว่า เป็นภูมิแพ้ ควรงดกินอะไรบ้าง เป็นคำถามที่ยอดนิยมสำหรับผู้ที่มีอาการแพ้ อาการภูมิแพ้เป็นภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสารที่มักไม่เป็นอันตรายกับคนทั่วไป แต่สำหรับบางคน สารเหล่านี้กลับก่อให้เกิดอาการแพ้ เช่น คัดจมูก ผื่นคัน ท้องเสีย หรือในกรณีที่รุนแรงถึงขั้นหายใจติดขัด การรู้จักหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจกระตุ้นอาการแพ้จึงเป็นเรื่องสำคัญ นี่คือ 8 อาหารที่คนเป็นภูมิแพ้ควรระวัง เพื่อป้องกันอาการแพ้ที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่คาดคิดนั่นเองครับ
1. นมวัว
นมวัวเป็นสาเหตุของภูมิแพ้ที่พบมาก โดยเฉพาะในเด็กที่มักแพ้โปรตีนในนม อาการแพ้นมวัวอาจรวมถึง ท้องเสีย ท้องอืด ผื่นคัน และอาจหายใจลำบากได้ ในกรณีนี้ ควรเลือกดื่มนมทางเลือก เช่น นมอัลมอนด์ นมถั่วเหลือง หรือนมข้าวโอ๊ต แทนนมวัว (1)
2. ถั่วลิสง
ถั่วลิสงเป็นสาเหตุของการแพ้ที่รุนแรงและเกิดขึ้นบ่อย ผู้ที่แพ้ถั่วลิสงอาจมีอาการตั้งแต่ผื่นคัน คัดจมูก ไปจนถึงอาการหายใจติดขัดและช็อกได้ จึงควรหลีกเลี่ยงถั่วลิสงและผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบจากถั่วลิสงโดยเด็ดขาด
3. ถั่วเปลือกแข็ง
ถั่วเปลือกแข็ง เช่น อัลมอนด์ มะม่วงหิมพานต์ และวอลนัท เป็นอาหารที่กระตุ้นอาการแพ้รุนแรงได้ แม้จะเป็นคนละกลุ่มกับถั่วลิสง แต่หากแพ้ถั่วชนิดใดชนิดหนึ่ง ก็ควรระวังถั่วเปลือกแข็งทุกชนิดเพราะอาจเกิดอาการแพ้มากขึ้นได้ (2)
4. ไข่
อาการแพ้ไข่เป็นอาการแพ้อาหารที่พบได้บ่อยเป็นอันดับสองในเด็ก แต่เด็กส่วนใหญ่จะหายจากอาการแพ้ไข่ก่อนอายุ 16 ปี โดยทั่วไปแล้ว โปรตีนในไข่ขาวเป็นสาเหตุหลักของอาการแพ้มากกว่าไข่แดง การรักษาอาการแพ้ไข่คือการหลีกเลี่ยงอาหารที่มีส่วนผสมของไข่ (2)
5. อาหารทะเล (เช่น กุ้ง ปู หอย)
อาหารทะเลโดยเฉพาะหอยและกุ้งมักทำให้เกิดการแพ้ ผู้ที่แพ้จะมีอาการตั้งแต่คันผิวหนัง ผื่นขึ้น หายใจติดขัด หรือหากรุนแรงมากอาจเกิดอาการช็อกได้ การหลีกเลี่ยงอาหารทะเลทุกชนิดเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด
6. ปลาบางชนิด
แม้บางคนจะแพ้อาหารทะเล แต่ไม่แพ้ปลา ในทางกลับกันบางคนแพ้ปลาบางชนิด การแพ้ปลาอาจทำให้เกิดอาการคัน ท้องเสีย และในบางกรณีอาจมีอาการรุนแรงถึงขั้นหายใจไม่สะดวก หากคุณแพ้ปลา ควรระวังการบริโภคอาหารที่มีซอสปลาและซอสปลาหมัก
7. ถั่วเหลือง
ถั่วเหลืองมักพบในอาหารหลายประเภท ผู้ที่แพ้ถั่วเหลืองควรระวังไม่เพียงแต่อาหารจากถั่วเหลือง แต่ยังรวมถึงผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของถั่วเหลือง เช่น ซอสถั่วเหลือง นมถั่วเหลือง และโปรตีนจากพืชอื่น ๆ ที่อาจผสมถั่วเหลือง
8. ข้าวสาลี
กลูเตนในข้าวสาลีเป็นตัวกระตุ้นอาการแพ้ที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในผู้ที่เป็นโรคแพ้กลูเตนหรือเซลิแอค อาการแพ้อาจรวมถึงท้องอืด คลื่นไส้ และปวดท้อง การหลีกเลี่ยงขนมปัง เส้นพาสต้า และผลิตภัณฑ์จากข้าวสาลีจะช่วยป้องกันอาการเหล่านี้
เป็นโรคภูมิแพ้ขาดวิตามินอะไร
โรคภูมิแพ้ไม่ได้เกิดจากการขาดวิตามินโดยตรง แต่การได้รับวิตามินบางชนิดอย่างเพียงพออาจช่วยบรรเทาอาการและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันได้ ทำให้ต่อสู้กับอาการแพ้ได้ดีขึ้น วิตามินสำคัญ ๆ เช่น วิตามินซี, วิตามินดี, วิตามินเอ, สังกะสี และโอเมก้า-3 ช่วยลดการอักเสบ เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และบำรุงร่างกาย
เป็นภูมิแพ้ควรกินอะไร
ควรรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง เช่น ผักใบเขียว ผลไม้สีสดใส ปลาที่มีไขมันดี และธัญพืชไม่ขัดสี อาหารเหล่านี้จะช่วยลดการอักเสบในร่างกายและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงขึ้น นอกจากนี้ การดื่มน้ำสะอาดมากๆ และหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป อาหารทอด อาหารรสจัด ก็มีส่วนช่วยให้อาการภูมิแพ้ดีขึ้นได้ค่ะ หากอยากรับประทานวิตามินเสริม วิตามินดีถือเป็นทางเลือกที่ดีค่ะ ข้อมูลจากห้องสมุดการแพทย์แพทย์แห่งชาติ (3) วิตามินดี นอกจากจะช่วยให้กระดูกแข็งแรงแล้ว ยังมีส่วนสำคัญในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายด้วยครับ เมื่อร่างกายได้รับวิตามินดีเพียงพอ ระบบภูมิคุ้มกันก็จะทำงานได้ดีขึ้น ช่วยลดโอกาสในการเกิดโรคภูมิแพ้ต่างๆ เช่น โรคหอบหืด, กลาก และภูมิแพ้อาหาร
ถ้าแพ้อาหารชนิดไหน กินบ่อย ๆ แล้วจะได้หายแพ้ ได้จริงหรือไม่
ความเชื่อที่ว่าการกินอาหารที่แพ้บ่อย ๆ จะทำให้หายแพ้นั้นเป็นความเข้าใจที่ผิดค่ะ การแพ้อาหารเกิดจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันต่อโปรตีนในอาหารชนิดนั้น ซึ่งเป็นปฏิกิริยาที่ร่างกายตอบสนองโดยอัตโนมัติ การกินอาหารที่แพ้ซ้ำ ๆ จะยิ่งกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิแพ้มากขึ้น ทำให้อาการแพ้รุนแรงขึ้นได้ ไม่ได้ช่วยให้หายแพ้เลยค่ะ การรักษาการแพ้อาหารที่ดีที่สุดคือการหลีกเลี่ยงอาหารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ และควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องนะคะ
วิธีรับมือเบื้องต้น หากเกิดอาการแพ้อาหาร ควรทำอย่างไร
โดยปกติแล้ว หากเกิดอาการแพ้ให้รีบล้างปากให้สะอาด พร้อมดื่มน้ำตามเยอะ ๆ สามารถรับประทานยาแก้แพ้ที่ใช้เป็นประจำได้ หรือปรึกษาเภสัชกรค่ะ หากเกรณีมีอาการแพ้รุนแรง เช่น หายใจลำบาก ผื่นขึ้น หน้าบวม ควรรีบพบแพทย์ทันที (4)
แหล่งอ้างอิง
3.วิตามินดีและการเกิดโรคภูมิแพ้ มีความสำคัญเพียงใด | ห้องสมุดการแพทย์แห่งชาติ NIH