“คอลลาเจน” กลายเป็นอาหารเสริมที่หลายคนพูดถึงและให้ความสนใจเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเปิดไปแพลตฟอร์มไหนก็มักจะเห็นรีวิวหรือคำถามยอดฮิตอย่าง “กินคอลลาเจนดีไหม” อยู่เสมอ วันนี้เราจะมาเจาะลึกกันแบบเข้าใจง่าย ว่าจริงๆ แล้วคอลลาเจนคืออะไร มีประโยชน์ต่อร่างกายจริงหรือไม่ และมีข้อควรระวังอะไรบ้าง เพื่อให้คุณตัดสินใจได้อย่างมั่นใจ
คำถามที่ว่า คอลลาเจน ดีไหม นั้น คงตอบไม่ได้ในคำเดียวว่าดีหรือไม่ดีสำหรับทุกคน เพราะขึ้นอยู่กับเป้าหมายและความต้องการของแต่ละบุคคล แต่เพื่อให้เห็นภาพรวม เรามาทำความรู้จักโปรตีนชนิดนี้กันก่อน คอลลาเจนคือโปรตีนโครงสร้างหลักในร่างกาย เปรียบเสมือน “กาว” ที่คอยยึดเหนี่ยวเซลล์ต่างๆ เข้าไว้ด้วยกัน เป็นส่วนประกอบสำคัญของผิวหนัง กระดูก เส้นเอ็น ข้อต่อ และหลอดเลือด เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายจะผลิตคอลลาเจนได้น้อยลง ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงที่มองเห็นได้ เช่น ริ้วรอยและความหย่อนคล้อยของผิว
การทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนจึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่ได้รับความนิยม โดยส่วนใหญ่มักอยู่ในรูปแบบของคอลลาเจนเปปไทด์หรือไฮโดรไลซ์คอลลาเจน ซึ่งเป็นคอลลาเจนที่ผ่านการย่อยให้มีโมเลกุลเล็กลงเพื่อให้ร่างกายดูดซึมและนำไปใช้ได้ง่ายขึ้น
หลายคนอาจสงสัยว่าประโยชน์ของคอลลาเจนมีอะไรบ้าง มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์รองรับมากน้อยแค่ไหน โปรทริว่าได้รวบรวมข้อมูลจากงานวิจัยที่น่าสนใจมาให้แล้วค่ะ
นี่คือคุณสมบัติเด่นที่ทำให้คอลลาเจนเป็นที่รู้จัก งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการทานคอลลาเจนเสริมอาจช่วยส่งเสริมความยืดหยุ่นและความชุ่มชื้นของผิวได้ นอกจากนี้ คอลลาเจนยังมีบทบาทในการรักษาและซ่อมแซมบาดแผลอีกด้วย (4)
นอกจากเรื่องผิวแล้ว คอลลาเจนยังมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพข้อต่อ มีหลักฐานที่จำกัดชี้ให้เห็นว่าคอลลาเจนจากอาหารเสริมอาจสะสมในกระดูกอ่อนและส่งเสริมการผลิตคอลลาเจนในเนื้อเยื่อ ช่วยลดความตึงและความรุนแรงของอาการปวดในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อม (4)
ผลการศึกษาทางคลินิกในกลุ่มผู้หญิงพบว่า การรับประทานคอลลาเจนเสริมอย่างต่อเนื่องเป็นเวลาเพียง 4 สัปดาห์ สามารถช่วยให้เล็บยาวเร็วขึ้น และลดความเปราะบาง เช่น การแตก หัก หรือบิ่นของเล็บได้อย่างมีนัยสำคัญ (3)
คอลลาเจนมีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพหัวใจ เพราะช่วยคงสภาพและความยืดหยุ่นของหลอดเลือดแดง หากร่างกายขาดคอลลาเจน หลอดเลือดอาจอ่อนแอและเปราะบาง ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่อาจนำไปสู่โรคหัวใจวายหรือโรคหลอดเลือดสมองได้ งานวิจัยขนาดเล็กในกลุ่มอาสาสมัครที่มีสุขภาพแข็งแรงยังพบว่า การรับประทานคอลลาเจนเสริมสามารถช่วยเสริมความแข็งแรงของหลอดเลือด และอาจลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็งได้ (3)
แม้ปัญหาผมบางหรือผมร่วงมักถูกเชื่อมโยงกับผู้ชาย แต่ในความเป็นจริงผู้หญิงก็เผชิญกับภาวะนี้ได้เช่นกัน โดยเฉพาะเมื่ออายุมากขึ้น งานวิจัยหนึ่งที่ศึกษาในกลุ่มผู้หญิงซึ่งมีปัญหาผมบาง พบว่าการรับประทานคอลลาเจนเสริมอย่างต่อเนื่องทุกวัน ช่วยเพิ่มจำนวนเส้นผม ความหนาแน่น และความหนาของเส้นผมได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (3)
โดยทั่วไปแล้วอาหารเสริมคอลลาเจนถือว่าปลอดภัยต่อการทาน แต่ในบางคนอาจพบผลข้างเคียงได้ เช่น อาการท้องอืดหรือมีแก๊สในทางเดินอาหาร รวมถึงความเป็นไปได้ของการแพ้ หากมีความไวต่อแหล่งที่มาของคอลลาเจนอย่างปลา หอย หรือวัว บางรายอาจรู้สึกถึงรสชาติที่ไม่พึงประสงค์หลังการรับประทาน และแม้จะพบได้น้อยมาก แต่การได้รับกรดอะมิโนจากคอลลาเจนในปริมาณสูงก็อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดนิ่วในไตได้เช่นกัน (1)
แทนที่จะใช้คำว่า “ห้ามกิน” อาจใช้คำว่า “กลุ่มที่ควรปรึกษาแพทย์ก่อน” จะเหมาะสมกว่าค่ะ โดยเฉพาะกลุ่มต่อไปนี้
โปรทริว่ารวบรวมคำถามที่หลายคนอยากรู้มาตอบให้หายสงสัยกันค่ะ
การเลือก คอลลาเจนยี่ห้อไหนดี หรือ คอลลาเจน บํารุงข้อเข่า ยี่ห้อไหนดี เป็นคำถามที่ตอบได้ยากเพราะมีปัจจัยหลายอย่าง แต่โปรทริว่ามีแนวทางในการเลือกมาฝากค่ะ
สรุปแล้ว “คอลลาเจน ดีไหม” คำตอบคือ คอลลาเจนเป็นอาหารเสริมที่มีประโยชน์ที่น่าสนใจ โดยเฉพาะการสนับสนุนสุขภาพผิวและความสบายของข้อต่อ ซึ่งมีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์รองรับ (1, 2, 3) จัดว่ามีความปลอดภัยสูงสำหรับคนทั่วไปเมื่อทานในปริมาณที่เหมาะสม อย่างไรก็ตาม คอลลาเจนไม่ใช่ยาวิเศษที่สามารถแก้ทุกปัญหา และผลลัพธ์ก็แตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล สิ่งสำคัญที่สุดคือการทำความเข้าใจร่างกายของตนเอง รู้ว่ามีข้อจำกัดด้านสุขภาพอะไรบ้าง เช่น ปัญหาเรื่องไต หรืออาการแพ้ และปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเมื่อไม่แน่ใจ การเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและทานควบคู่ไปกับการดูแลสุขภาพโดยรวม จะช่วยให้คุณได้รับประโยชน์จากคอลลาเจนได้อย่างเต็มที่และปลอดภัยค่ะ
อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติมได้ที่: กระดูก
1.verywellhealth: เวลาที่ดีที่สุดในการทานคอลลาเจนเพื่อประโยชน์สูงสุด
2.eatingwell: เวลาที่ดีที่สุดในการทานอาหารเสริมคอลลาเจนเพื่อการดูดซึมสูงสุด ตามที่นักโภชนาการแนะนำ
*บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น ไม่ได้มีเจตนาในการให้คำแนะนำทางการแพทย์, การวินิจฉัย, หรือการรักษา หากมีข้อกังวลหรือคำถามเกี่ยวกับสุขภาพ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเสมอ
